ข้ามไปที่เนื้อหาหลัก

ประวัติ “พระพรหม” ที่หลายคนยังไม่เคยรู้ !!

 


ตามคัมภีร์ลัทธิตามคัมภีร์ลัทธิศาสนาพราหมณ์เชื่อกันว่ามีพระเป็นเจ้า 3 องค์ ซึ่งทรงมีคุณธรรม บารมี และ ปาฏิหาริย์ต่างๆ กันวซึ่งพระเป็นเจ้าทั้ง 3 องค์นี้มีหน้าที่เกี่ยวข้องกับมนุษย์โดยตรง เรียกรวมกันว่า “ตรีมูรติ” อันได้แก่ พระนารายณ์ พระอิศวร และพระพรหม โดยเฉพาะพระพรหมนี้เชื่อกันว่าเป็นผู้สร้างสรรค์สิ่งทั้งปวงให้เกิดขึ้นในโลก พระองค์เป็น “สยัมภู” คือผู้เกิดได้เอง มีน้ำพระทัยเยือกเย็น เป็นผู้มีคุณธรรมสูงสุด เปี่ยมไปด้วยความเมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา ซึ่งเป็นมโนธรรมจริยา 4 ประการ ซึ่งตรงกับหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนาที่ได้ยึดถือสั่งสอนพุทธบริษัทข้อหนึ่ง ที่เราเรียกกันว่า พรหมวิหาร 4 นอกจากจะสร้างโลกแล้ว พระพรหมยังเป็นผู้สร้างสวรรค์และมนุษย์อีกด้วย

กำเนิดของพระพรหมนั้นค่อนข้างจะเป็นเรื่องที่สับสนอยู่บ้างเพราะจากตำนานหลาย ๆ เล่ม ก็มีเรื่องเล่า แตกต่างกันออกไป บ้างก็ว่าพระพรหมถือกำเนิดในไข่ทอง บ้างก็ว่าพระพรหมถือกำเนิดในดอกบัวอันผุด ขึ้นจากพระนาภีของพระนารายณ์บรรทมหลับอยู่บนหลังอนันตนาคราช ณ เกษียรสมุทร และบ้างก็ว่าพระพรหม กำเนิดมาจากการแบ่งภาคของพระพิษณุ เมื่อคราวที่พระพิษณุจะทรงสร้างโลก แต่เมื่อได้ตรวจสอบเรื่องราวเกี่ยว กำเนิดต่าง ๆ แล้ว

ตำนานนั้นเล่าว่าพระพรหมหรือที่เรียกกันว่า “อาปวะ” ได้แบ่งพระองค์เองออกเป็น 2 ภาค หลังจากที่ทรงเกิดแล้วภาคหนึ่งเป็นชาย คือพระองค์เอง และอีกภาคหนึ่งเป็นหญิงมีนามว่า ศตรูปา หรือสรัสวดี แล้วต่อมาจึงช่วยกันสร้างเทวดา มนุษย์ สัตว์ อสูร และสรรพพืชพันธุ์ในโลกต่อไป หากเป็นเรื่องอย่างนี้ ต่ก็จะไปสอดคล้องกับการกำเนิดมนุษยชาติของศาสนาคริสต์ ซึ่งมีอาดัมกับอีฟเป็นผู้สร้างมนุษย์เจ้าทั้ง

พระพรหมมีวรกายเป็นสีแดง มีสี่เศียรหรือสี่หน้า แต่ในหนังสือของฮินดูเล่มหนึ่งกล่าวว่าพระพรหมมีห้าหน้า ภายหลังปรากฏว่าพระพรหมได้ทำให้พระศิวะโกรธในฐานกล่าววาจาสบประมาท พระศิวะจึงบันดาลด้วยอิทธิฤทธิ์ใช้ดวงพระเนตรดวงที่สาม (พระศิวะ มี 3 ตา หากดวงตาที่สามลืมขึ้นเมื่อไร มักจะมีเหตุการณ์ต่าง ๆ เกิดขึ้นเสมอ) เพ่งไปที่เศียรที่หนึ่งของพระพรหมทำให้บังเกิดเพลิงไหม้เศียรนั้นเป็นจุนไป ฉะนั้นเศียรของพระพรหม จึงเหลือสี่เศียรหรือสี่หน้าเท่านั้น

พระพรหมมี 4 กร (บางแห่งว่า 8 กร)ถือธารพระกรไม้เท้า 1 ช้อน 1 หม้อ 1 คัมภีร์ 1 มีประคำคล้องพระศอ มีธนูชื่อปรวีตะ มีหงส์เป็นพาหนะ (ในนิกายลามะว่า ม้าขาว) ที่สิงสถิตของพระพรหมเรียกว่า พรหมพฤนทา อยู่ในพรหมโลก ที่อยู่ของพระพรหมนี้ในไตรภูมิพระร่วงกล่าวไว้ว่าสูงกว่าสวรรค์ขึ้นไป และแบ่งพรหมไว้หลายประเภท คือ รูปพรหม อรูปพรหม พรหมที่เรียกว่ารูปพรหมนั้นมีถึง 16 ชั้น คือ พรหมปาริชชาภูมิ พรหมปโรหิตาภูมิ มหาพรหมาภูมิ ปริตตาภูมิอัปปมานาภูมิ อาภัสสรภูมิ ปาริตตสุภาภูมิ อัปปมาณสุภาภูมิ สุภกิณหาภูมิ เวหัปผลาภูมิ อสัญญีภูมิ อวิหาภูมิ อตัปหาภูมิ สุทัสสาภูมิ สุทัสสีภูมิ อกนิฎฐาภูมิ และพรหมทั้ง 16 ชั้นนี้มีแต่บุรุษไม่มีสตรีเพศ องค์พระพรหมจะประทับนิ่งไม่ไหวติงโดยตลอด

พรหมที่เป็นอรูปพรหมนั้นอยู่สูงขึ้นไปอีก เป็นพรหมที่ไม่มีรูป มีแต่จิต มีทั้งหมด 4 ข้อ อากาสายัญจายตน วิญญาณัญจายตน อากิญจัญญายต และ เนวสัญญานายน ผู้ที่จะไปบังเกิดเป็นพรหมได้จะต้องบำเพ็ญตบะฌาณ เบื้องต้นตั้งแต่ปฐมฌาณ จนถึงปัญจมาฌาน ใครจะได้ไปอยู่ในพรหมโลกชั้นใดก็แล้ว แต่ภูมิฌาณที่ตนได้บำเหน็จ ในกิจนั้น ๆ

พระมเหสีของพระพรหมคือพระสรัสวดี ผู้ซึ่งพระพรหมทรงสร้างขึ้นเอง อัธยาศัยของพระพรหมนั้น กล่าวได้ว่า อัธยาศัยดี ใจเย็น ไม่ขัดคอใคร ใครขอพรเป็นต้องได้ พระองค์เปี่ยมไปด้วยพรหมวิหาร 4 คือ เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขาแผ่ไปในสัตว์ทั่วทุกสารทิศและในส่วนที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนานั้นคงจะจำกัดได้ว่าเรื่องราวในพระพุทธศาสนา ได้กล่าวถึงพระพรหมตอนที่มาทูลอาราธนาให้สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จไปทรงโปรดเวไนยสัตว์

และเมื่อครั้งที่ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จขึ้นไปเทศนาโปรดพุทธมารดาบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์แล้วกลับลงมา ก็มีพระอินทร์และพรพรหม ตามมาส่งเสด็จด้วย พระสรัสวดีพระมเหสี พวกพราหมณ์ทั้งหลายถือว่าเป็นเจ้าของปัญญาและวิชาการทั้งหลาย เป็นมารดาแห่งพระเวท และเป็นผู้คิดหนังสือเทวนครี รูปของพระสรัสวดีเป็นหญิงสาวสวย มีกายสีขาวนวล มี 4 กร หัตถ์เบื้องขวาถือดอกไม้บูชาพระพรหม อีกหัตถ์หนึ่งถือคัมภีร์ใบลาน หัตถ์เบื้องซ้ายมีสายสร้อยไข่มุกเรียกว่า ศิวมาลาถือกลอง และอีกหัตถ์หนึ่งถือพิณ มักประทับอยู่บนแทนดอกบัวหรือประทับอยู่บนหลังนกยูง แต่บางทีก็ใช้หงส์เป็นพาหนะ

พระพรหมกับพระสรัสวดีได้ทรงช่วยกันสร้างสรรพสิ่งทั้งหลายให้เกิดขึ้นในโลกและพระสรัสวดีทรงเป็นผู้ริเริ่ม คิดสร้างอักษรเทวนาครี และภาษาสันสกฤตขึ้นในโลก ทั้งยังพอพระทัยอุปถัมภ์อักษรศาสตร์และวิทยาศาสตร์อีกด้วยโดยตรง

คาถาบูชาพระพรหม

การบูชาไหว้ศาลพระพรหม ซึ่งเป็นมหาเทพในศาสนาพราหมณ์ จำเป็นต้องสวดบูชาพระพิฆเนศก่อนทุกครั้ง โดยกล่าวคาถาบูชาพระพิฆเนศ “โอม ศรี คเณศายะ นะมะฮา” เพื่อเป็นการขอความสำเร็จในด้านต่าง ๆ ให้มีโชค มีลาภ และทรัพย์สินเงินทอง สมหวังดังปรารถนา จากนั้นให้กล่าวคาถาบูชาพระพรหม ดังนี้

คาถาบูชาพระพรหม (ทางพราหมณ์ แบบย่อ)

“โอม อหัม ปรัหมา อัสมิ”

คาถาบูชาพระพรหม (ทางพราหมณ์ แบบเต็ม)

“โอมปะระเมสะนะมัสการัม องการะนิสสะวะ รัง พรหมเรสสะยัม
ภูปัสสะวะวิษณุ ไวยะทานะโมโทติลูกปัมทะระมา ยิกยานัง
ยะไวยะลา คะมุลัม สะทา นันตะระ วิมุสะตินัน นะมัตเต
นะมัตเตร จะ อะการัง ตโถวาจะ เอตามาตาระยัต ตะมัน ตะรามา
กัตถะนารัมลา จะสะระวะ ปะติตัม สัมโภพะกลโล ทิวะทิยัม มะตัมยะ”

คาถาบูชาพระพรหม (ทางพุทธ)

ตั้งนะโม 3 จบ พร้อมกล่าวคำบูชาว่า
“โอม พรหมมะเณ ยะนะมะ
โองการพินทุ นาถังอุปปันนาถัง
สุอาคะโต ปัญจะปะทุมมัง
พรหมมาสะหัมปะตินามัง ทิสสะวา
นะโมพุทธายะ วันทานัง”

ในการไหว้เทวรูปพระพรหม หากไม่แน่ใจว่าเป็นทางพราหมณ์หรือทางพุทธ สามารถสวดคาถาบูชาบทใดบทหนึ่งก็ได้ หรือจะสวดทั้ง 2 แบบเลยก็ได้เช่นกัน

ความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

สังฆทาน คือ อะไรและมีความหมาย รวมถึงมีกี่ประเภท

  สังฆทาน คือ อะไร ถ้าแปลตามคำศัพท์เป็นศัพท์ในพระสูตร เป็นชื่อเรียกการถวายทานแก่พระสงฆ์อย่างหนึ่ง ที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่ามีอานิสงส์มาก ดังที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ใน ทักขิณาวิภังคสูตร ว่าการถวายสังฆทานแก่คณะพระสงฆ์ มีอานิสงส์มากกว่าการถวายทานเฉพาะเจาะจงแก่พระพุทธเจ้า แม้ยังทรงพระชนม์อยู่ ถ้าแยกความหมายเเล้ว  สังฆะ แปลว่า กลุ่ม หรือหมู่  ส่วน ทาน แปลว่าการให้ รวมความหมายได้ว่า ทานที่ถวายให้แก่กลุ่มพระสงฆ์โดยไม่เจาะจงพระสงฆ์รูปใดรูปหนึ่ง ผู้ทำบุญสามารถถวายอะไรก็ได้ที่เห็นว่าเหมาะสมกับการใช้ชีวิตของพระสงฆ์ สังฆทานมีกี่ประเภท การถวายโดยอุทิศให้แก่สงฆ์ โดยอุทิศให้เป็นเผดียงสงฆ์ (ไม่ระบุเฉพาะว่าจะถวายรูปไหน) เช่นการถวายสลากภัต แม้พระจะได้รับของที่ถวายแค่รูปเดียว แต่ถือได้ว่าพระสงฆ์ที่มารับถวายเป็นพระที่ได้รับมอบหมายจากสงฆ์ ก็นับเป็นสังฆทานเช่นกัน ให้ทานในสงฆ์ 2 ฝ่าย (ทั้งฝ่ายภิกษุสงฆ์และภิกษุณีสงฆ์) มีพระพุทธเจ้าเป็นประมุข ให้ทานในสงฆ์ 2 ฝ่าย ในเมื่อพระพุทธเจ้าปรินิพพานแล้ว ให้ทานในภิกษุสงฆ์ ในเมื่อพระพุทธเจ้าปรินิพพานแล้ว ให้ทานในภิกษุณีสงฆ์ ในเมื่อพระพุทธเจ้าปรินิพพานแล้ว เผดียง...

ไหว้พระพรหม ที่ไหนดี และ ไหว้ยังไงให้ปัง ? ฉบับ ธาราญา !!

  พระพรหม หนึ่งในสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจ เป็นที่นิยมนับถือทั้งคนไทยและต่างชาติ ไหว้พระพรหมยังไงให้ปัง ใช้ธูปกี่ดอก ขอพรให้สมหวัง ผู้ที่สนใจบูชาต้องอ่าน รับรู้ถึงวิธีร่วมสักการะท้าวมหาพรหม ราชประสงค์ จากความเชื่อว่า  พระพรหมเป็นผู้สร้าง  ผู้ลิขิตความเป็นไปของทุกสรรพสิ่งในโลก หากใครที่อธิษฐานและบูชาพระพรหมด้วยจิตใจที่บริสุทธิ์ เชื่อว่าจะได้รับพร ให้สมหวังในสิ่งที่มุ่งหวังไว้ และเนื่องจากพระพรหมมี 4 พักตร์ จึงต้องบูชาพระพรหมให้ครบทั้ง 4 พักตร์ 4 ทิศ การไหว้ให้ครบทุกพักตร์จะเป็นการได้รับพรครบทุกประการ  การสวดบูชาพระพรหม จำเป็นต้องสวดบูชาพระพิฆเนศก่อนทุกครั้ง ซึ่งเป็นกฎการไหว้เทพของศาสนาพราหมณ์ทุกนิกาย ความเชื่อในการไหว้พระพรหมนั้นเป็นความเชื่อในเรื่องเทพเจ้าที่ได้รับการสืบทอดมาอย่างยาวนานในสังคมไทย จะเห็นได้ว่าในหลายๆ สถานที่ทั่วประเทศไทยนั้นมีการตั้งรูปพรพรหมไว้สักการะกันอย่างมากมาย ในบทความนี้จะมาแนะนำถึงขั้นตอน และวิธีการต่างๆ ในการไหว้พระพรหมอย่างถูกต้อง ที่มาของความเชื่อในเรื่องนี้ รวมไปถึงสถานที่สักการะพระพรหมยอดฮิตในประเทศไทย ขั้นตอนการไหว้พระพรหมอย่างถ...

กิจกรรมใน “วันเข้าพรรษา” มีอะไรบ้าง ?

  วันเข้าพรรษา  เป็นวันที่พระสงฆ์เถรวาทจะอธิษฐานว่าจะพักประจำอยู่ ณ ที่ใดที่หนึ่ง ตลอดระยะเวลาฤดูฝนที่มีกำหนดเป็นระยะเวลา 3 เดือน ตามที่พระธรรมวินัยบัญญัติไว้ โดยไม่ไปค้างแรมที่อื่น หรือที่เรียกติดปากกันโดยทั่วไปว่า “จำพรรษา” นั่นเอง โดย วันเข้าพรรษา 2565ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ 14 กรกฎาคม หรือ แรม 1 ค่ำ เดือน 8 ประวัติวันเข้าพรรษา            “ เข้าพรรษา”  แปลว่า “พักฝน” หมายถึง พระภิกษุสงฆ์ต้องอยู่ประจำ ณ วัดใดวัดหนึ่งระหว่างฤดูฝน โดยเหตุที่พระภิกษุในสมัยพุทธกาล มีหน้าที่จะต้องจาริกโปรดสัตว์ และเผยแผ่พระธรรมคำสั่งสอนแก่ประชาชนไปในที่ต่าง ๆ ไม่จำเป็นต้องมีที่อยู่ประจำ แม้ในฤดูฝน ชาวบ้านจึงตำหนิว่าไปเหยียบข้าวกล้าและพืชอื่น ๆ จนเสียหาย พระพุทธเจ้าจึงทรงวางระเบียบการจำพรรษาให้พระภิกษุอยู่ประจำที่ตลอด 3 เดือน ในฤดูฝน โดยแบ่งเป็น            –  ปุริมพรรษา หรือ วันเข้าพรรษาแรก  เริ่มตั้งแต่วันแรม 1 ค่ำ เดือน 8 ของทุกปี หรือถ้าปีใดมีเดือน 8 สองครั้ง ก็เลื่อนมาเป็นวันแรม 1 ค่ำ เดือน 8 หลัง และออกพรรษาในวันขึ้น...